الوقت- روز شنبه، مرحله دوم تبادل اسرا میان جنبش حماس و رژیم صهیونیستی در میان جشن و پایکوبی مردم فلسطین و حضور پررنگ رزمندگان مقاومت با موفقیت انجام شد.
در این مرحله، حماس چهار نظامی زن اسرائیلی به نامهای کارینا ارئیف، دانیل جلبوع، نعمه لوی و لیری الباج بودند را به کمیته بینالمللی صلیب سرخ تحویل داد.
در مقابل، رژیم صهیونیستی ۲۰۰ اسیر فلسطینی شامل ۱۲۰ اسیر محکوم به حبس ابد و ۸۰ نفر با محکومیتهای سنگین را آزاد کرد که ۱۱۴ نفر به رامالله، ۱۶ نفر به غزه و ۷۰ نفر به مصر منتقل شدند.
این تبادل تحت نظارت نهادهای بینالمللی و با میانجیگری کشورهایی مانند مصر و قطر صورت گرفت. وزارت خارجه قطر در بیانیهای اعلام کرد که تحویل چهار سرباز زن اسرائیلی در مقابل آزادی ۲۰۰ اسیر فلسطینی تکمیل شده است.
در جریان این تبادل، نیروهای مقاومت فلسطینی، بهویژه گردانهای قسام، حضور گستردهای در محل تبادل اسرا داشتند و با برگزاری رژههای نظامی در خیابانهای غزه، قدرتنمایی کردند.
این تبادل با استقبال گسترده مردم فلسطین در غزه و کرانه باختری مواجه شد و جشنها و شادیهای مردمی در این مناطق برگزار گردید.
هزاران نفر در شهر رامالله با برافراشتن پرچمهای فلسطین و حماس و سردادن شعارهایی در حمایت از گردانهای القسام، برای استقبال از آزادگان تجمع کردند.
این جشن به روستاها و شهرهای کرانه باختری نیز کشیده شد، جایی که اسرای آزاد شده توسط هزاران فلسطینی پذیرایی شدند و شعارهای "درود بر کتائب عزالدین" و "حط السيف قبال السيف إحنا رجال محمد الضيف” سر داده میشد.
در غزه، اسرای آزادشده پس از انجام معاینات پزشکی، در میان جشنهای پرشور مردمی حضور یافتند. یکی از این آزادگان اظهار داشت: «ما از مردم غزه تشکر میکنیم؛ آزادی ما به لطف مقاومت است و باید از آن محافظت کنیم و متحد بمانیم.»
در رامالله، خانوادهها و دوستان با شادی و پخش شیرینی، از اسرای آزادشده استقبال کردند و آنها را به عنوان قهرمانانی که شرایط سخت زندانهای دشمن را تحمل کردهاند، مورد تقدیر قرار دادند. بسیاری از آنها از حماس و مردم غزه برای این آزادی قدردانی کردند.
این استقبالهای گسترده نشاندهنده وحدت و حمایت مردم فلسطین از اسرای آزادشده و قدردانی از نقش مقاومت در تحقق این آزادیها است.
در مقابل این موج شادی و خوشحالی، کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی که از هفته گذشته دستور یورش جدید ارتش به شهر جنین را صادر کرده، سرویسهای امنیتی را برای سرکوب جشنهای فلسطینیان بسیج کرد.
روز شنبه همزمان با تبادل اسرا، شاباک و دیگر سرویسهای امنیتی رژیم به مقابله با جشن و پایکوبی مردم پرداختند و ضمن برچیدن پرچم های حماس و جهاد اسلامی، به خانه اسرا یورش برده و تعدادی از بستگان اسرای آزاد شده را دستگیر کردند.
به گزارش سایت وای نت، در روستای عکب راهپیمایی که برای استقبال از آزادگان برگزار شده بود، پس از حمله نیروهای ارتش متوقف شد.
علاوه بر این هاآرتص گزارش داده که در روزهای اخیر چهار خبرنگار زن فلسطینی از شرق بیت المقدس برای بازجویی به دلیل پوشش خبری بازگشت اسرای فلسطینی، به پلیس منطقه داوید احضار شدند.
سایت والا نیز گزارش کرد که سازمان خبرنگاران و روزنامهنگاران اسرائیلی نگرانی شدید خود را درباره تهدیدهای پلیس منطقه بیتالمقدس علیه عکاسان خبری برای جلوگیری از ثبت تصاویر آزادی اسرا ابراز کرده است.
رسانهها و تحلیلگران اسرائیلی و غربی: حماس همچنان نفوذ خود را در غزه حفظ کرده است
پس از دور دوم تبادل اسرای بین حماس و رژیم صهیونیستی، رسانهها و تحلیلگران اسرائیلی و غربی به طور فزایندهای به قدرتنمایی و تداوم نفوذ حماس در غزه اذعان کردند.
به گفته رسانههای صهیونیستی، حضور پررنگ گردانهای عزالدین قسام، در فرآیند تبادل اسرا، حرکتی حسابشده برای نمایش قدرت نظامی بود. این نمایش پیامی روشن به اسرائیل و فلسطینیان ارسال کرد که حماس قادر به دستیابی به پیروزیها علیرغم محاصره و اقدامات نظامی اسرائیل است.
رسانههای عبری گزارش دادند که حماس مقامات اسرائیلی را در برابر گزینههای پیچیده و دشوار در خصوص شروط توافق و فهرست اسرای آزادشده قرار داده است.
تحلیلگران بر این باورند که موفقیت حماس در اجرای این توافق، نشاندهنده توانایی آن در مذاکره و کسب امتیازات سیاسی است. این امر نهتنها باعث تقویت نفوذ حماس در غزه میشود، بلکه اسرائیل را در صحنه بینالمللی با چالشهای جدی روبهرو میکند.
شبکه ۱۳ تلویزیون اسرائیل در گزارشی اعلام کرد:
«حماس توانست شرایط خود را بر اسرائیل تحمیل کند و تلآویو را در مقابل جامعه بینالمللی در موقعیت دشواری قرار دهد. این گروه نه تنها توانست آزادی ۲۰۰ اسیر فلسطینی، بلکه آزادی زندانیانی با محکومیتهای سنگین را به دست آورد».
روزنامه هاآرتص در گزارشی نوشت:
«اسرائیل بار دیگر در مذاکرات با حماس نشان داد که استراتژی مشخصی برای مقابله با این گروه ندارد. آزادی زندانیانی که برخی از آنها به حبس ابد محکوم بودند، بدون دریافت امتیاز استراتژیک از حماس، شکست سیاسی و نظامی محسوب میشود.»
یوسی یهوشواع، تحلیلگر نظامی روزنامه یدیعوت آحارونوت، اظهار داشت:
«حماس توانست با استفاده از فشار افکار عمومی و بازی با زمان، دولت اسرائیل را مجبور به پذیرش شرایط خود کند. این امر نشاندهنده ضعف جدی در سیاستگذاریهای امنیتی و مذاکرهای ماست».
کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل گزارش داد:
تبادل اسرا یک پیروزی برای حماس است که نه تنها در میدان نبرد، بلکه در میز مذاکره نیز دست برتر را دارد. این گروه بار دیگر نشان داد که میتواند از نقاط ضعف اسرائیل به نفع خود استفاده کند».
تبادل اسرا بین حماس و اسرائیل نشانگرهای مهمی از آینده حماس در غزه ارائه میدهد. این موضوع را میتوان از چندین جنبه تحلیل کرد:
1. تقویت مشروعیت و جایگاه سیاسی حماس
تبادل اسرا قدرت حماس در دستیابی به خواستههایش و به چالش کشیدن رژیم صهیونیستی در مذاکرات را نشان میدهد. موفقیت در آزادی اسرای فلسطینی بهعنوان یک پیروزی بزرگ سیاسی و نظامی تلقی میشود که مشروعیت حماس را در میان مردم فلسطین، بهویژه در غزه، تقویت میکند.
در میان اسرای آزادشده فلسطینی، نامهایی چون زکریا زبیدی، فرمانده پیشین گردانهای شهدای الاقصی جنبش فتح، و عبدالناصر عیسی، از فرماندهان برجسته گردانهای قسام، به چشم میخورد. مطمئناً آزادی رهبران و چهرههای مطرح و پرنفوذ که مقاومت را برای کسب این پیروزی بزرگ خواهند ستود، تقویت جایگاه مقاومت در کرانه باختری را نیز در پی خواهد داشت.
2. تأثیر مثبت بر حمایت مردمی
اسرای آزادشده بهعنوان نمادی از مقاومت و ایستادگی شناخته میشوند. حماس خود را بهعنوان مدافع اسرا و حامی مردم فلسطین معرفی کرده است. جشنهای مردمی پس از تبادل نشاندهنده حمایت گسترده مردم است.
طبق نظرسنجی مرکز پژوهشهای سیاست فلسطین در سال ۲۰۲۳، ۶۸٪ فلسطینیان تبادل اسرا را نشانگر توانایی حماس در دفاع از حقوق فلسطینیان میدانند.
3. بهبود روابط با گروههای فلسطینی دیگر
فرآیند تبادل اسرا میتواند به اتحاد بیشتر بین گروههای فلسطینی مختلف کمک کند. موفقیت حماس در دستیابی به یک دستاورد ملموس مانند آزادی اسرا میتواند گروههای دیگر را به هماهنگی بیشتر با حماس ترغیب کند.
4. تأثیر بینالمللی و منطقهای
تبادل اسرا توانایی حماس در تحمیل شرایط خود در مذاکرات را نشان میدهد، که تصویری مثبت از این گروه در برابر طرفهای بینالمللی و منطقهای ایجاد میکند. همچنین، میانجیگری کشورهایی مانند مصر و قطر نشان میدهد که حماس بازیگری اصلی در معادلات سیاسی داخلی فلسطین و اکنون یک بازیگر مهم منطقهای است.
یک مطالعه از دانشگاه الاقصی نشان داد که ۷۵٪ مردم غزه عملکرد حماس در مذاکرات اسرای فلسطینی را نشاندهنده شایستگی این گروه در رهبری میدانند. این محبوبیت مشروعیت سیاسی حماس را، بهویژه در مقایسه با رقیب آن، تشکیلات خودگردان فلسطین (PA)، تقویت میکند.